Inzko Bosniýa bilen Gersegowinanyň häzirki wagtda 2019-njy ýylda täze koronawirus pandemiýasynyň arasynda durýandygyny aýtdy. Giňişleýin baha bermek üçin entek ir bolsa-da, şu wagta çenli ýurt giň ýaýran wiruslardan we beýleki ýurtlaryň ejir çekmeginden gaça durandyr.
Inzko, iki syýasy guramanyň Bosniýa we Gersegowina we Bosniýa serb guramasy Republika Srpska degişli irki çäreleri görendiklerine we döwletler bilen hyzmatdaşlyga taýýardyklaryny mälim etseler-de, ahyrynda üstünlik gazanyp bilmediklerini aýtdy. epidemiýa garşy göreşmek we ykdysady täsirini azaltmak üçin entek milli meýilnama durmuşa geçirmedi.
Inzko, bu krizisde halkara jemgyýetçiliginiň Bosniýa we Gersegowinada hökümetiň ähli derejelerine maliýe we maddy kömegi berendigini aýtdy. Şeýle-de bolsa, Bosniýa we Gersegowinanyň häkimiýetleri şu wagta çenli Halkara Walýuta Gaznasyndan maliýe kömegini nädip paýlamalydygy barada syýasy ylalaşyk gazanyp bilmediler. Facingurduň öňünde durýan iň uly kynçylyklaryň biri, halkara maliýe we maddy kömegi dolandyrmak bilen baglanyşykly korrupsiýa töwekgelçiligini nädip azaltmaly.
Bosniýa we Gersegowinanyň häkimiýetleriniň bu aýyplamalary derňemeli we çözmelidigine garamazdan, halkara jemgyýetçiligine girdeji gazanmagynyň öňüni almak üçin maliýe we maddy kömeginiň paýlanyşyny yzarlamak üçin halkara jemgyýetçiligi tarapyndan dolandyrylýan mehanizmi döretmegi maslahat berýärin.
Inzko, Europeanewropa Komissiýasynyň ozal Bosniýa we Gersegowinany gowulandyrmaly 14 möhüm ugry kesgitländigini aýtdy. Bosniýa we Gersegowinanyň EUB-ne agzalygyny ara alyp maslahatlaşmagyň bir bölegi hökmünde 28-nji aprelde Bosniýa we Gersegowina býurosy degişli işleri amala aşyrmak üçin proseduralaryň başlandygyny habar berdi.
Inzko Bosniýa bilen Gersegowinanyň 2018-nji ýylyň oktýabr aýynda prezident saýlawynyň geçirilendigini aýtdy. Emma 18 aý bäri Bosniýa we Gersegowina täze federal hökümet gurmady. Şu ýylyň oktýabr aýynda ýurt munisipal saýlawlaryny geçirmeli we bu habary ertir yglan etmegi meýilleşdirmeli, ýöne 2020-nji ýyldaky milli býudjetiň şowsuzlygy sebäpli saýlaw üçin zerur taýýarlyklar yglan edilmezden başlap bilmez. Adaty býudjetiň şu aýyň ahyryna çenli tassyklanjakdygyna umyt edýär.
Inzko şu ýylyň iýul aýynda Srebrenisa genosidiniň 25 ýyllygy boljakdygyny aýtdy. Täze täç epidemiýasy ýadygärlik çäreleriniň geriminiň azalmagyna sebäp bolup bilse-de, genosid pajygasy henizem ýadymyzda saklanýar. Öňki ugugoslawiýa üçin Halkara Kazyýetiniň kararyna görä, 1995-nji ýylda Srebrenisada genosidiň bolandygyny aýtdy. Bu hakykaty hiç kim üýtgedip bilmez.
Mundan başga-da, Inzko şu ýylyň oktýabrynda Howpsuzlyk Geňeşiniň 1325-nji karary kabul edilmeginiň 20 ýyllygydygyny aýtdy. Bu möhüm karar aýallaryň konfliktiň öňüni almak we çözmek, parahatçylygy gurmak, parahatçylygy goramak, ynsanperwerlik çäreleri we konfliktden soňky dikeldiş işlerinde aýallaryň roluny tassyklaýar. Şu ýylyň noýabr aýynda Daýton parahatçylyk şertnamasynyň 25 ýyllygy bellenildi.
1995-nji ýylyň iýul aýynyň ortalarynda Srebrenisa gyrgynçylygynda 7000-den gowrak musulman erkek we oglan köpçülikleýin öldürildi, bu Ikinji jahan urşundan bäri Europeewropadaky iň agyr wagşyçylyk boldy. Şol ýyl Bosniýa raýat urşunda söweşýän serb, horwat we musulman bosniýaly horwatlar ABŞ-nyň töwellaçylygynda Ogaýo ştatynyň Daýton şäherinde parahatçylyk şertnamasyna gol çekdi we üç ýyl sekiz aý togtatmaga razy boldy, netijede 100,000-den gowrak adam adamlar. Öldüren ganly söweş. Ylalaşyga görä Bosniýa we Gersegowina iki syýasy guramadan, Serbiýa Bosniýa we Gersegowinadan ybarat bolup, musulmanlar we horwatlar agdyklyk edýär.
Iş wagty: Iýul-25-2022